Armoede - 5 tips om kinderen te steunen

Tip 1: Herken de signalen

Zowel ouders als kinderen doen vaak hun best om armoede te verbergen. Toch kun je vaak wel zien dat er thuis weinig geld is. Zo kan het opvallen dat mensen altijd dezelfde kleding dragen of kapotte kleding of schoenen. Kinderen hebben soms geen sportkleding of winterjas. Ze kunnen op school komen zonder ontbeten te hebben of zonder lunch bij zich te hebben. Ze eten goedkoop en minder gezond voedsel en verzorgen zichzelf slecht. Maar er kunnen meer signalen zijn, zo kan – door stress – het gedrag van mensen veranderen, of kunnen kinderen overgewicht of een groeiachterstand krijgen.

Bekijk de signalenlijst armoede ›

Tip 2: Steun het kind

Niet het geldgebrek zelf, maar de stress die dit veroorzaakt, heeft een negatieve invloed. Het ontwikkelen van allerlei vaardigheden zoals plannen, sociaal gedrag en impulsbeheersing wordt belemmerd. Hierdoor loopt de ontwikkeling van kinderen in armoede achterstand op en gaan de schoolprestaties achteruit. Daarom is het belangrijk om armoede tijdig te signaleren en kinderen te ondersteunen, zodat zij nu én in de toekomst betere kansen hebben.

Tip 3: Steun de ouder(s)

Door ouders te steunen help je de kinderen ook. Want zij hebben er vooral belang bij dat hun ouders weer goede ouders kunnen zijn. Ouders met stress over geld staan in de overlevingsstand. Daardoor zijn ze niet bezig met wat goed is voor de ontwikkeling van hun kind. Er zijn aanwijzingen dat mensen die in beslag genomen worden door aanhoudende financiële stress een tunnelvisie krijgen. Eigenschappen als geduld, zelfbeheersing, aandacht en toewijding komen daardoor onder druk te staan.

Tip 4: Adviseer over het verbeteren van de situatie

Gezinnen in armoede leven vaak van de bijstand, maar ze kunnen ook slecht betaald werk hebben. Er kan sprake zijn van chronisch ziekte in het gezin, een laag IQ of psychische problemen. Door armoede kunnen schulden ontstaan, bijvoorbeeld in de vorm van een huurachterstand en/of achterstallige betaling van vaste lasten, zorgkosten, de schoolbijdrage of zwemles – met mogelijk huisuitzetting, het afsluiten van energie of water en gebrek aan eten en spullen tot gevolg. Er ontstaat vaak angst om de post te openen of de deurbel wordt uitgeschakeld uit angst voor deurwaarders.

Ga als professional eventueel het gesprek over de financiële situatie aan, en wijs de ouders op de regelingen waar ze mogelijk aanspraak op kunnen maken - of schakel het wijkteam in om hen daarbij te helpen.

Tip 5: volg het gratis leerbericht over armoede

Augeo heeft in samenwerking met Stichting Leergeld en Stimulanz gratis online leerberichten voor professionals in de kinderopvang en voor professionals in het primair onderwijs ontwikkeld over kinderen die opgroeien in armoede. Deze leerberichten zijn ook interessant voor andere professionals die met kinderen werken. In het leerbericht worden vragen beantwoord als: ‘Hoe kun je signalen van armoede opvangen?’, ‘Wat kan ik doen voor kinderen en jongeren die in armoede opgroeien?’ en ‘Wat is het effect van armoede op de hersenontwikkeling van kinderen?’. Aan de hand van drie casussen leer je hoe je armoede bespreekbaar maakt en je leest welke organisaties hulp kunnen bieden.

Dit artikel is een samenvatting van een artikel uit Augeo Magazine. In dat artikel staan o.a. tips over hoe je armoede bespreekt met ouders.

Andere handige links

• Augeo's themapagina over arrmoede - Praktische tips en gratis cursussen
• Samenwerkende armoedefondsen voor kinderen
• Werkboek Armoede beter begrijpen - Verrijk je kennis in vijf dagen - Movisie
• Informatie over armoede - NJI