Geen echtscheiding zonder gesprek met kind

Kun je ouders verplichten om de mening te vragen van hun kinderen over hun echtscheidingsplan? Of gaat dat te ver? We vroegen het aan jongeren.

De rechtbank van Zwolle wil dat ouders hun kinderen vragen wat ze vinden van het ouderschapsplan. Ouders zijn al verplicht zo’n plan op te stellen als ze uit elkaar gaan, maar nu wil de rechtbank ook bewijs zien dat ze er met hun kinderen over hebben gesproken. Zodat die iets hebben kunnen zeggen over vragen als: waar gaat het kind wonen en met wie gaat het op vakantie? Met als stok achter de deur dat de scheidingsprocedure wordt uitgesteld.

Nuances en emoties

Wat vinden jongeren hiervan? De Augeo-Jongerentaskforce vroeg het op zijn facebook-pagina. De uitslag was duidelijk: 70% is het met de stelling eens, 30% oneens. Niet verrassend, zou je denken. Natuurlijk willen jongeren dat er naar hen geluisterd wordt. En toch zitten er in de reacties veel nuances. En emoties. Zowel bij de voor- als tegenstanders. (tekst gaat verder na beeld)

 
echtscheiding

Zo schrijft iemand: ‘Ik vind het eigenlijk wel goed. Mijn ouders waren gescheiden en ik kreeg er niks van mee wat er dan met mij en mijn oudere broer zou gebeuren. In plaats daarvan kregen mijn ouders gevechten en werden wij er buiten gelaten. Maar wij hadden heel erg veel last van hun ruzies terwijl dat anders had gekund.'
Een ander voegt daaraan toe: ‘Ik kom uit een gescheiden gezin en mijn mening werd wel gevraagd. Ik vond het juist fijn dat ik wat te zeggen had hierover. Ik zou het verschrikkelijk vinden als ik als een knikker overal heen zou zijn gegooid en geen inspraak had gehad.’

Waarschuwingen

Maar er klinken ook waarschuwingen: ‘Je kunt het kind om zijn mening vragen over het feit dat ‘papa en mama’ gaan scheiden. Maar niet dingen zoals: “Wat vind je ervan dat je bij papa gaat wonen of bij mama?” Nee, ik en mijn broers zien dat niet zitten. Het valt moeilijk uit te leggen, maar doe dat gewoon niet. Je maakt het kind geestelijk kapot.’ 
Iemand anders schrijft: ‘Oneens... een slechte relatie is ook slecht voor een kind. Ben het er wel mee eens dat er in de belangen van het kind gedacht moet worden en hoe aan zijn of haar wensen tegemoet te komen... maar als je een kind vraagt om te beslissen of de ouders bij elkaar moeten blijven zal het 9 van de 10x ‘ja’ zeggen.’

Begeleiding

Duidelijk is dat de meerderheid vindt dat er beter geluisterd moet worden naar kinderen. Te vaak denken ouders dat ze kinderen er wel buiten kunnen laten. Bijvoorbeeld vanuit het idee dat ze hen moeten beschermen. Of omdat ze niet weten wat ze wel en niet aan kinderen kunnen vragen. Daarom dringen kindertherapeuten erop aan dat ouders hierin vanaf het begin gespecialiseerde begeleiding krijgen.

Tot slot een reactie waarin alle dilemma’s en gevoelens samen komen: de klap die een echtscheiding te weeg brengt, de behoefte aan een gesprek, de angst om te moeten kiezen, en een suggestie voor een andere oplossing als het om heel jonge kinderen gaat: 
‘Mijn ouders zijn gescheiden toen ik 8 was. Wanneer je zoiets hoort, stort je wereld in. Zelf denk ik, dat ik het wel fijn had gevonden om gevoelens en opties in het hele proces te kunnen bespreken. Tuurlijk (in de meeste gevallen) doen ouders hun uiterste best om het zo “goed” mogelijk te laten verlopen.
Maar toch ga je als kind een proces in, waar je helemaal niks van snapt. Dit heb ik toentertijd nooit gedeeld met mijn ouders, om hen niet te hoeven belasten. Ik denk, dat het daarom erg fijn is voor een kind om met iemand, los van de familie, hier over te kunnen praten. Desnoods spelenderwijs of op een creatieve manier. Maar een gesprek met de ouders, op zo’n leeftijd over zo’n onderwerp is haast niet te doen. Uit eigen ervaring voelt het toch als een kant moeten kiezen, rekening moeten houden met de gevoelens van vader en moeder.’

Baby-robot

De volgende vraag die we aan jongeren voorleggen gaat over een bijzonder fenomeen: baby-robots. Een pleegzorginstelling wil ouders van uit huis geplaatste baby's, helpen met robotbaby's. De robotbaby moet verschoond, geknuffeld en getroost worden, net als een echte baby. Zorgen de ouders goed voor de robot dan mag hun echte kind misschien weer thuis komen wonen. Een goed plan? Of gaat dit toch écht een brug te ver?