Cookie melding
Augeo gaat zeer zorgvuldig om met haar informatie en zal deze gegevens nooit aan derden ter beschikking stellen.
Herken jij armoede?
Beschimmeld brood mee als lunch, dunne zomerkleren bij min vijf, geen leuk verhaal na de vakantie… Een derde van de basisschoolleerlingen in groep 5 leeft in een stressvolle thuissituatie, onder andere veroorzaakt door financiële zorgen. Een derde! Dat zijn er tien in een klas van dertig. Opgroeien in armoede is meer dan opgroeien in een gezin met een financieel tekort.
Dit blijkt uit onderzoek ‘Kansenongelijkheid in Nederland’ van SEO Economisch Onderzoek, uitgevoerd in opdracht van de ABN AMRO Foundation en het Jeugdeducatiefonds. Op scholen waar kinderen gemiddeld meer stress ervaren en minder mogelijkheden hebben om te ontspannen, liggen de gemiddelde leerprestaties lager. En arme kinderen krijgen gemiddeld genomen een kaderberoepsgericht advies, terwijl kinderen uit gezinnen met een hoger inkomen (40.000) gemiddeld genomen een havo-advies krijgen.
Armoede veroorzaakt stress
Opgroeien in armoede kan niet alleen invloed hebben op de leerprestaties, vertelt Jeanne van Berkel , die zich o.a. bezighoudt met Kansengelijkheid, op het congres ‘Gezinnen met meervoudige en complexe problematiek’. ‘Het geeft ook een grotere kans op een slechtere gezondheid, sociale uitsluiting en heeft het een negatieve invloed op de hersenontwikkeling.
Volgens Van Berkel blijkt uit onderzoek dat er daarnaast een sterke relatie is tussen armoede en kindermishandeling en huiselijk geweld. Dit komt doordat armoede voor veel stress kan zorgen bij ouders. Armoede is een vorm van schaarste - net als eenzaamheid en tijd -, legt Van Berkel uit. Dit kan een tunnelvisie veroorzaken bij ouders, doordat zij zich volledig moeten focussen op het gebrek aan geld. Hierdoor staan juist de vaardigheden die nodig zijn voor een goede opvoeding onder druk, wat een verhoogde kans op kindermishandeling en huiselijk geweld kan geven. Maar het is zeker niet zo dat armoede altijd tot kindermishandeling of huiselijk geweld leidt.
Niet-slimme keuzes
De stress die hierdoor ontstaat zorgt ervoor dat zij reageren op situaties vanuit hun ‘oerinstinct’. Ze ontwikkelen problemen met hun ‘denk-, doen- en regelvermogen’. Zo maken ze meer korte-termijn keuzes – die door anderen vaak als niet-slim worden bestempeld - en hebben ze moeite om in actie te komen of een plan op te stellen. Zo nemen ze bijvoorbeeld een extra huisdier, terwijl er aan het einde van de week geen geld meer over is om gezond eten voor de kinderen in huis te halen. Van Berkel pleit ervoor om ons bewust te zijn van de eigen bril waarmee we naar deze ouders kijken en vooral te luisteren en oordeel-loos te zijn.
Voorlezen?
Dit sluit aan bij het betoog van Tim ’S Jongers (directeur van de Wiardi Beckman Stichting) bij een conferentie van Kansrijke Start. Je kan bijvoorbeeld adviseren om gezonde groenten te eten, maar voor veel mensen is er niet eens budget om iedere avond eten op tafel te hebben. Of praten over voorlezen aan je kind, terwijl je twee banen aan elkaar knoopt om rond te komen. Besef je voldoende wat er speelt? En wat stress doet met een mens?
