In Zeist kunnen kwetsbare kinderen toch naar school

‘Toen bleek dat de scholen dicht gingen, legden we als gemeente en Centrum Jeugd en Gezin team meteen contact: wat doen we met de kwetsbare kinderen?’, vertelt Juul Polders, beleidsadviseur sociaal domein gemeente Zeist. ‘We richtten een werkproces in en stelden Marianne Allemekinders van het CJG aan als coördinator. Zo wilden we voorkomen dat allerlei professionals zelf contact gingen zoeken met scholen over extra opvangmogelijkheden.’

Polders stuurde een bericht aan de netwerkpartners en school-CJG’ers. ‘Hierin legden we uit dat kinderen die het echt nodig hebben, opgevangen kunnen worden op een school of BSO. Ook vroegen we over welke kwetsbare kinderen er zorgen zijn. Al snel werd Marianne Allemekinders benaderd door leerkrachten die kinderen wilden aanmelden. Ook legde zij  zelf contact met scholen.’  

Er is maar beperkt ruimte, dus checkt Allemekinders bij elk kind of er echt sprake is van onveiligheid. ‘Het kan ook zijn dat een ouder bijvoorbeeld chronisch ziek is, waardoor de zorg voor een kind te veel is’, zegt ze. ‘Daarnaast kijken we voor de opvang naar andere mogelijkheden in het netwerk van een kind.’ 

Creatieve oplossingen

Sinds 16 maart zijn al tientallen kwetsbare kinderen toegevoegd aan klasjes en groepen van kinderen die ouders hebben met een vitaal beroep. ‘We proberen hen zoveel mogelijk naar hun eigen school of kinderdagverblijf te laten gaan met hun vertrouwde leerkrachten en begeleiders, maar dat lukt niet altijd’, zegt Allemekinders. ‘BSO’s clusteren soms, waardoor kinderen weleens een dag naar een andere opvang moeten. Elke school pakt de opvang weer anders aan: soms gaat het om hele dagen, soms ook om dagdelen. Bijvoorbeeld ‘s morgens school en ‘s middags BSO. Af en toe moeten we creatieve oplossingen bedenken. Er was een school waar slechts één kind voor opvang in aanmerking kwam. Die kon ik op een andere school plaatsen terwijl de vertrouwde leerkracht meeging.’ 

De meerderheid van de scholen reageert positief, is blij de gemeente zo meedenkt. ‘Mooi dat scholen en kinderdagverblijven hieraan graag meewerken’, vindt Polders. ‘Het is tot nu toe gelukt om alle kwetsbare kinderen te plaatsen. En als er nieuwe kinderen op de radar komen, hebben we daar voorlopig gelukkig nog ruimte voor.’ 
‘Ouders geven aan erg opgelucht te zijn dat dit voor hun kinderen geregeld is’, zegt Allemekinders. ‘En kinderen zijn bij dat ze rustig hun werk kunnen maken en mogen buitenspelen.’ 

Maatwerk

In het speciaal onderwijs is het helemaal belangrijk om contact te houden met de leerlingen, zegt Renate van Dijk, directeur van twee (V)SO-scholen in Zeist. Daarom hebben de leerkrachten dagelijks contact met hen. ‘Onze leerlingen zijn gebaat bij structuur en duidelijkheid, en zien graag steeds dezelfde leerkrachten die hen door de dag heen loodsen. Onze docenten bellen met de ouders om zorgelijke signalen in de thuissituatie op te sporen. Tegelijkertijd inventariseren ze hoe ouders en leerlingen onderwijs op afstand het liefst vormgeven. De ene leerling vraagt om digitaal werk, een ander om werkboeken en weer een ander om een vast dagritme. Met ondersteuning van de leerkrachten zorgen ouders ook thuis voor een normale schoolstructuur. Daarnaast belt de docent gemiddeld eens per week met een leerling om te kijken hoe het gaat. Het is maatwerk. Mooi om te zien dat het lukt om hen goed te begeleiden in deze bizarre situatie.’ 

Met tien à vijftien extra-risicoleerlingen heeft de leerkracht vaker contact. Van Dijk: ‘Bij hen lukt het de ouders bijvoorbeeld niet om een goede structuur te creëren of hebben we zorgen over de veiligheid van een kind. Dan overleggen we met een orthopedagoog om te kijken hoe we kunnen ondersteunen. Het is nu nog niet nodig, maar eventueel kan een leerling dan toch naar school komen. Hoewel we daar voorzichtig mee zijn, want voor autistische leerlingen kan het verwarrend zijn dat de situatie op school heel anders is dan gewoonlijk.’ 

Extra tips voor ouders

Het CJG team maakt nu factsheets met tips om leerkrachten en ouders extra te ondersteunen. Allemekinders: ‘Ouders willen we uitleggen hoe ze thuis de structuur kunnen houden. Zoals: maak een planning, begin de schooldag en sluit ‘m ook weer af. Hoe ouders erin staan, heeft immers invloed op de kinderen.’ 

Ook voor de kinderen van wie de ouders niet kunnen helpen bij het leerproces, wordt gezocht naar een oplossing. ‘Zij hoeven niet automatisch naar de opvang’, zegt Polders. ‘We zoeken naar maatwerk om die ouders te ondersteunen. Misschien zetten we daarvoor straks online vrijwilligers in.’