1. Actueel
  2. Hoe kun je het beste passende hulp en bescherming bieden bij huiselijk geweld?

Hoe kun je het beste passende hulp en bescherming bieden bij huiselijk geweld?

Als er sprake is van geweld of onveiligheid in een relatie of gezin, is er vaak meer aan de hand waardoor alleen hulp bieden niet altijd genoeg is. Er is ook bescherming nodig. De regio Zaanstreek-Waterland liet het Verwey-Jonker Instituut onderzoek doen hoe dit het beste kan. Daarbij is er niet alleen gekeken naar interventies en activiteiten die passen bij het soort huiselijk geweld, maar ook naar samenwerking en regie en naar kennis van de problematiek. Dit alles bij elkaar noem je een ‘beschermingsarrangement’. Welke beschermingsarrangementen zijn effectief?

Gericht maatwerk voor een gezin start met een goede screening en analyse van het soort geweld en de problematiek in het gezin. Dat is niet eenvoudig. Vaak speelt er veel geweld, is het geweld ernstig en komt het al langere tijd voor, soms al vele jaren. Uit eerder onderzoek van Verwey-Jonker Instituut onder gezinnen die gemeld zijn bij Veilig Thuis is gebleken dat - hoewel elk gezin uniek is - de meesten passen in een bepaald gezinsprofiel. Er zijn 5 gezinsprofielen omschreven, waarin steeds een andere problematiek op de voorgrond staat. Deze profielen kunnen professionals helpen bij de analyse van het geweld en de geweldspatronen. De vijf profielen zijn:

  1. Intieme terreur
  2. Gezin in de stress
  3. Kindgedrag en opvoedstress
  4. Langdurige zorg
  5. Complexe scheiding

Augeo Foundation publiceerde al eerder over deze gezinsprofielen.

Beschermingsarrangementen

Het onderzoek naar de zorg- en beschermingsarrangementen gaat weer een stapje verder en is bedoeld om professionals handvatten te geven om te doorgronden welke problematiek op de voorgrond staat en op basis daarvan te bepalen welke concrete zorg en bescherming dit vereist. Hierbij is het van belang alle gezinsleden individueel te spreken. Zo ontstaat een goed beeld van de veiligheid en achterliggende (risico)factoren. Voor de verschillende profielen gelden verschillende accenten. Als de geweldsproblematiek op de voorgrond staat, zoals bij ‘intieme terreur’ en ‘gezin in de stress’, moet de hulp en bescherming vooral vanuit het veiligheidsdomein en met name inzet vanuit politie, Openbaar Ministerie en reclassering worden ingezet. Bij andere profielen staat bijvoorbeeld het zorgdomein meer voorop. Let wel, het zijn geen pasklare antwoorden, maar de arrangementen helpen wel een zo goed mogelijk antwoord te formuleren.

Beschermingsarrangementen gaan uit van drie basisprincipes bij het bieden van effectieve bescherming en hulp:

  • Veiligheid voorop: eerst wordt gewerkt aan directe veiligheid, vervolgens aan stabiele veiligheid
  • Integraal en systeemgericht werken: het gezin of de relatie staat centraal en het sociale netwerk wordt betrokken
  • De leefwereld voorop: er wordt maatwerk geboden afhankelijk van de leefwereld van gezin of relatie.

In het onderzoeksrapport staan vijf casussen. Aan de hand van deze casussen wordt uitgelegd om welk profiel(en) het gaat én vervolgens welk beschermingsarrangement daarbij past. Stap-voor-stap wordt dit uitgelegd en gemotiveerd.

7 aanbevelingen

In het onderzoek komen zeven aanbevelingen naar voren:

  1. Maak een probleemanalyse standaard onderdeel van het werkproces
  2. Betrek bij het veiligheidsplan alle gezinsleden
  3. Borg een netwerk om het gezin heen en vergroot samenwerking tussen zorg- en veiligheidsdomein, niet alleen bij complexe zaken, ook bij minder complexe.
  4. Ontwikkel leidende principes om greep te krijgen op de afweging tussen privacy en veiligheid
  5. Meer aandacht voor kinderen, achterliggende problematiek van ouders en het sociale netwerk om mensen heen
  6. Meer aandacht voor lotgenotengroepen en ervaringsdeskundigen
  7. Meer aandacht voor het ontwikkelen en inzetten van interventies voor verschillende problematieken en doelgroepen.