Kindermishandeling

Wat is kindermishandeling?

Kindermishandeling is een verzamelnaam en gaat over elk handelen of nalaten van handelen door een volwassene van wie een kind afhankelijk is, waardoor een kind ernstige lichamelijke of psychische schade kan oplopen. Kindermishandeling vindt vaak plaats binnenshuis, bijvoorbeeld door de ouders of verzorgers van een kind. Dat noemen we huiselijk geweld.

Kinderen hebben er recht op veilig op te groeien. Dat staat in het Internationaal Verdrag Inzake de Rechten van Kinderen (IVRK). Hoe langer kinderen in een onveilige situatie opgroeien, des te groter de kans dat zij zich niet goed kunnen ontwikkelen. Kinderen en hun ouders vertellen het vaak niet uit zichzelf als het thuis niet goed gaat: zij hebben oplettende buitenstaanders nodig die dat opmerken.

Vormen van kindermishandeling

Mensen denken bij kindermishandeling regelmatig aan slaan of andere vormen van lichamelijke mishandeling. Kindermishandeling is breder. Er kan gesproken worden van zes vormen van kindermishandeling:

• Lichamelijke mishandeling
• Lichamelijke verwaarlozing
• Psychische mishandeling
• Psychische verwaarlozing
• Seksueel misbruik
• Getuige van partnergeweld
  
  

Soms zijn kinderen slachtoffer van één van deze vormen, vaker komen vormen tegelijkertijd voor. Dat betekent dat kinderen bijvoorbeeld zowel geslagen als uitgescholden worden.

Ontstaan van kindermishandeling

Alle ouders willen het beste voor hun kinderen. Ouders die hun kinderen mishandelen of verwaarlozen doen dat vaak niet met opzet of met de intentie hun kinderen pijn te doen. Het is vaak een opeenstapeling van problemen waardoor ouders zich machteloos voelen. Deze ouders hebben relatief vaak psychische- of ernstige verslavingsproblemen. Bovendien lopen ouders die in hun jeugd zelf mishandeld, verwaarloosd of misbruikt zijn een grotere kans hun kinderen te mishandelen. Ook kan het zijn dat ouders over onvoldoende opvoedingsvaardigheden beschikken of kennis over wat een kind nodig heeft om zich gezond te kunnen ontwikkelen.

Gevolgen van kindermishandeling

Kindermishandeling kan zowel op korte als op lange termijn gevolgen hebben. De lichamelijke gevolgen variëren van blauwe plekken, snijwonden en botbreuken tot een vertraagde motorische ontwikkeling, groeiachterstand en blijvende handicaps. Bij zware lichamelijke mishandeling of verwaarlozing kan het kind zelfs aan de gevolgen overlijden.

We weten inmiddels ook dat kindermishandeling gevolgen heeft op de ontwikkeling van de hersenen en op epigenetisch vlak. Dat laatste wil zeggen dat kindermishandeling de genetische code negatief beïnvloedt en tot blijvende schade aan het DNA kan leiden. Kindermishandeling zorgt bovendien voor verschillende psychische problemen, zoals angst en depressie. Sociale problemen uiten zich bijvoorbeeld in teruggetrokken of juist agressief gedrag.

De gevolgen van kindermishandeling kunnen voortduren tot ver in de volwassenheid. Voorbeelden van schade op lange termijn zijn symptomen van posttraumatische stressstoornis en dissociatieve stoornissen, zoals geheugenverlies.