6 tips voor professionals

1. Wees je ervan bewust dat huiselijk geweld een veelvoorkomend probleem is

Als je niet weet dat kinderen, volwassenen en ouderen allemaal slachtoffer, pleger of getuige kunnen zijn van geweld of verwaarlozing door een ander gezinslid, kan je het ook niet herkennen. Het is belangrijk dat je je er allereerst van bewust bent dat huiselijk geweld (veel) voorkomt en ernstige gevolgen kan hebben voor alle betrokkenen. Bekijk 'factsheet huiselijk geweld' voor meer feiten en cijfers over huiselijk geweld.

2. Bespreek huiselijk geweld en de meldcode

Professionals vinden het soms lastig om met collega’s te spreken over huiselijk geweld. Het helpt dan als het een regelmatig terugkerend onderwerp van gesprek is.

‘Ik dacht vaak: andere collega’s hebben het er ook niet over, misschien komt het hier niet voor. Nu we er vaker met elkaar over praten, blijkt dat we allemaal wel eens zorgen en twijfels hebben.’

Zet het zelf op de agenda van een teamoverleg en vraag de aandachtsfunctionaris van je organisatie dat ook te doen. Zo wordt het een normaal onderwerp van gesprek. Het wordt dan ook makkelijker om te werken volgens de stappen van de meldcode.

3. Ken de stappen van de meldcode

Je hoeft ze niet uit je hoofd te kennen. Maar je moet wel weten waar je de meldcode en het bijbehorende stappenplan van jouw organisatie kan vinden. Je kunt bijvoorbeeld een app op je telefoon downloaden, zoals die van VWS. Op onze website vind je een overzicht van het meldcode stappenplan. Wil je testen of jij voldoende op de hoogte bent van de meldcode? Doe de meldcodequiz.

4. Gebruik de meldcode als hulpmiddel

Professionals zijn soms huiverig om de meldcode op te starten, omdat ze denken dat ze dan ook moeten melden.

‘Bij het woord meldcode denken mensen al snel aan melden, maar dan sla je dus een heleboel stappen over. Beter zou zijn te spreken over een hulpcode, of een veiligheidscode.’

Het doel van de meldcode is namelijk stapsgewijs handelen bij signalen die kunnen duiden op huiselijk geweld. Het is een hulpmiddel om zorgvuldig en samen met het gezin te kijken wat er mogelijk aan de hand is en welke hulp eventueel nodig is om hun situatie te verbeteren. Realiseer je dat het niet altijd nodig is om een melding te doen bij Veilig Thuis. Jouw zorgen waren misschien onterecht, of het gezin kan verwezen worden naar vrijwillige hulpverlening bijvoorbeeld. Na elke stap kan je tot de conclusie komen dat er geen reden meer is om de meldcode verder te doorlopen.

NB. Het is belangrijk in het dossier te vermelden dat je de meldcode hebt afgesloten en daarbij uitlegt waarom je tot die conclusie bent gekomen. Meer informatie over dossiervoering vind je bij thema 9 ‘Feit of mening’ van Wijzer met de meldcode. 

5. Zorg dat je juridische kennis up-to-date is

Veel professionals zijn bang voor de juridische consequenties die het volgen van de meldcode kan hebben. Daarom is het belangrijk dat je weet wat je mag en moet volgens de Wet meldcode. Een belangrijk uitgangspunt daarin is dat je altijd zo vroeg mogelijk het gezin betrekt bij de stappen die je wilt gaan zetten. En dat je daar collega’s en Veilig Thuis bij betrekt. Het kan altijd gebeuren dat er een klacht tegen je wordt ingediend. De kans daarop is kleiner én je staat sterker, als je: zorgvuldig handelt en je je handelen goed kan verantwoorden en dat goed vastlegt.

In de onderdelen 'Feit of mening' en 'Informatie delen' van Wijzer met de meldcode vind je meer tips over wat je mag en moet bij het werken met de meldcode.

6. Weet hoe Veilig Thuis werkt

‘We kunnen ook maatwerk bieden, want het hoeft niet bij één adviesgesprek te blijven. We kunnen ondersteunen en het tempo aanhouden van de beller.’
Medewerker Veilig Thuis

Bij Veilig Thuis kan je niet alleen een melding doen, maar bijvoorbeeld ook advies vragen over signalen of over gespreksvoering. Om de bekendheid van de meldcode en huiselijk geweld te vergroten is het belangrijk dat je weet wat je van Veilig Thuis kunt verwachten. Deze animatie geeft een goed voorbeeld hoe zij te werk gaan.