5 tips voor aandachtsfunctionarissen om zorgen te bespreken

1. Zet in op attitudeverandering

Om de angst voor het praten over zorgen met gezinsleden te verminderen is in de eerste plaats een attitudeverandering nodig. Veel professionals zijn bang dat het de relatie verstoort of dat ze de situatie van de cliënt moeten oplossen.

‘Wij als huisartsen zouden juist de partij moeten zijn die inziet dat het gesprek aangaan de relatie juist versterkt. Misschien is het alleen maar om te luisteren, juist als arts kan je dan heel veel betekenen. Dus je hoeft niet bang te zijn dat jij het alleen moet oplossen.’
Huisarts

Het is goed je te realiseren dat de medewerkers van jouw organisatie hun vak niet voor niets hebben gekozen: zij willen juist graag iets betekenen voor de volwassenen en kinderen met wie zij werken. Het overwinnen van de angst om het gesprek aan te gaan is daarvoor essentieel. Het kan hen helpen als zij weten dat zij de situatie niet hoeven op te lossen, maar dat het vaak al helpend is dat mensen hun verhaal kunnen doen, dat de professional de juiste vragen stelt, zonder oordeel luistert en de mensen hoort en serieus neemt.

‘Je hoeft niet in 1 gesprek de oplossing te vinden. Door alleen maar te luisteren krijg je ook veel informatie waar je mee verder kunt. Maar belangrijker dan dat is dat de cliënt zich gehoord en serieus genomen voelt.’
Wijkteammedewerker over de angst om de situatie te moeten oplossen

De inzet van ervaringsdeskundigen kan een belangrijke rol spelen in deze attitudeverandering.

‘Wat houdt die vertrouwensrelatie in als je niet eens het gesprek met mij durft aan te gaan?’
Ervaringsdeskundige over de angst de relatie te verstoren

‘Hou voor ogen dat je niet meteen een complete invasie in moet zetten op dat wat voor de cliënt vertrouwd is. Het is misschien niet veilig bij hem of haar thuis, maar wel vertrouwd.’
Ervaringsdeskundige

2. Train gespreksvaardigheden voortdurend

Een belangrijke manier om de angst voor een gesprek met ouders / de cliënt over zorgen te verminderen is het trainen van gespreksvaardigheden. Daarmee maak je je collega’s meer handelingsbekwaam. Het is wel belangrijk deze vaardigheden te blijven oefenen: ten minste ieder jaar opfrissen is cruciaal.

3. Coach je collega’s

Naast vraagbaak en adviespunt heb je als aandachtsfunctionaris ook een rol in het coachen van je collega’s bij het voeren van gesprekken met cliënten.

‘Het is belangrijk dat je doorvraagt op de angsten van je collega. Want als professional moet je toch dat gesprek met je cliënt aangaan, dus help je collega duidelijkheid te krijgen waaruit de angst precies uit bestaat. En als het dan intern niet lukt, dat je dan Veilig Thuis om advies vraagt.’
Wijkteammedewerker

Voer gesprekken als het nodig is samen, luister mee en geef feedback over wat goed gaat en waar je verbetering ziet. Zo groeit de deskundigheid van je collega’s.

4. Organiseer feedback

Leren van elkaar is een goede manier om de deskundigheid in de organisatie te vergroten. Een manier om je collega’s beter toe te rusten voor gespreksvoering is intervisie en collegiale consultatie. Investeer in jouw organisatie in een cultuur waarin collega’s elkaar feedback geven en vragen, elkaar meevragen om gezamenlijk gesprekken te voeren en van elkaar te leren.

Een buddysysteem kan ook een goede manier zijn om ervoor te zorgen dat collega’s van elkaar leren en de deskundigheid in de organisatie te laten groeien. Dat kan je doen door een ervaren medewerker een nieuwe medewerker onder zijn of haar hoede te laten nemen. Meekijken met een senior, advies krijgen en samen oefenen helpt de junior, zeker ook met het voeren van gesprekken

5. Stel informatie over gesprekstechnieken en oefeningen beschikbaar

Als onderdeel van Wijzer met de meldcode is een uitgebreide online gesprekstool met diverse werkvormen ontwikkeld: In gesprek over meldcode-dilemma's. Ga samen met collega's aan de slag met verschillende herkenbare casussen.

Tot slot, lees ook hoe je praat met ouders.